بیماری کبد چرب غیرالکلی چیست؟

هنگامی که کبد چرب در فردی که مقدار زیادی الکل مصرف می کند ایجاد می شود، به عنوان بیماری کبد چرب الکلی (AFLD) شناخته می شود. در افرادی که زیاد الکل نمی‌نوشند، این بیماری به عنوان بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) شناخته می‌شود.
بیماری کبد چرب غیرالکلی (Nonalcoholic fatty liver disease) یک واژه کلی برای طیف وسیعی از بیماری های کبدی است و افرادی که الکل مصرف نمی کنند یا به میزان کم مصرف می کنند را تحت تأثیر قرار می دهد.
همانطور که از نام آن مشخص است، ویژگی اصلی NAFLD تجمع و ذخیره بیش از حد چربی در سلول های کبدی است.
NAFLD به طور فزاینده ای در سراسر جهان، به ویژه در کشورهای غربی رایج است. در ایالات متحده، این شایع ترین شکل بیماری مزمن کبدی است که حدود یک چهارم مردم را درگیر می کند.
برخی از افراد مبتلا به NAFLD می توانند به استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH; nonalcoholic steatohepatitis ، نوع تهاجمی بیماری کبد چرب) مبتلا شوند که با التهاب کبد مشخص شده و ممکن است به زخم های پیشرفته (سیروز) و نارسایی کبدی تبدیل شود. این عارضه مشابه آسیب های ناشی از مصرف زیاد الکل است.

در صورتیکه سیروز کبدی درمان نشود، می تواند منجر به موارد زیر شود:

تجمع مایعات در شکم (آسیت)

تورم رگهای مری (واریس مری)، که می تواند پاره شده و منجر به خونریزی شود.

گیجی، خواب آلودگی و اختلال گفتار (انسفالوپاتی کبدی)

سرطان کبد

مرحله نهایی نارسایی کبدی ، به این معنی که عملکرد کبد متوقف می شود.

بین 5 تا 12 درصد از افراد مبتلا به NASH به سیروز پیشرفته می شوند.

علائم بیماری کبد چرب غیرالکلی چیست؟

NAFLD در شروع معمولاً هیچ علائم و نشانه ای ایجاد نمی کند. در صورت پیشرفت بیماری، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خستگی
• درد یا ناراحتی در قسمت فوقانی شکم

علائم و نشانه های احتمالی NASH و سیروز کبدی عبارتند از:

• تورم شکم (آسیت)
• آنژیوم یا رگ‌های عنکبوتی (Spider Angiomas)
• بزرگ شدن طحال
• زردی (پوست و چشم)

عواملی که ابتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی را افزایش می دهند

• اضافه وزن یا چاقی
• مقاومت به انسولین
• قند خون بالا (هایپرگلیسمی)، پیش دیابت یا پره دیابت و دیابت نوع 2
• مقادیر بالای چربی خون به ویژه تری گلیسیرید
• سندرم متابولیک
• آپنه خواب
• کم کاری تیروئید
• کم کاری هیپوفیز
• سندرم تخمدان پلی کیستیک

به نظر می رسد مجموعه این مشکلات باعث ذخیره بیش از حد چربی در کبد می شود. برای برخی از افراد، این چربی های اضافی به عنوان سم برای سلولهای کبدی عمل می کند و باعث التهاب کبد و NASH می شود، که ممکن است منجر به تجمع بافت اسکار در کبد، فیبروز و در نهایت سیروز کبدی شود.

در چه گروه هایی احتمال بیشتر ابتلا به استئاتوهپاتیت غیر الکلی وجود دارد؟

• افراد مسن
• افراد دیابتی
• افرادی که چربی بدن آن ها در شکم متمرکز شده است

بدون آزمایش و بررسی های بیشتر تشخیص NAFLD از NASH دشوار می باشد.

روش های پیشگیری از ابتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی کدامند؟

انتخاب رژیم غذایی سالم غنی از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و چربی های سالم

کنترل وزن، اگر اضافه وزن یا چاقی دارید، تعداد کالری های روزانه خود را کاهش دهید.

انجام ورزش منظم

راه های تشخیص بیماری کبد چرب غیرالکلی کدامند؟

• سونوگرافی
• آزمایش خون
• CT اسکن و MRI
• الاستوگرافی گذرا
• الاستوگرافی با تشدید مغناطیسی
• آزمایش بیوپسی کبد

آزمایش خون شامل بررسی موارد زیر می شود:

• شمارش کامل خون (CBC)
• اندازه گیری میزان آنزیم های کبدی (AST,ALT, ALP, 5′-nucleotidase, GGT ) و عملکرد آن ( PT، INR، آلبومین و بیلی روبین)
• آزمایش هپاتیت ویروسی مزمن (هپاتیت A ، هپاتیت C و سایر موارد)
• قند خون ناشتا (FBS)
• هموگلوبین (HbA1C) A1C
• چربی های خون مانند کلسترول و تری گلیسیرید (TG, Chol, LDL, HDL)
• FibroTest: این آزمایش از نتایج ۶ پارامتر تست خونی، با توجه به سن و جنین بیمار محاسبه می شود. این تست ها عبارتند از :آلفا ۲- ماکروگلوبولین، هاپتوگلوبین، آپولیپوپروتئین A1 ، گاماگلوتامیل، ترانس پپتیداز (GGT)، توتال بیلی روبین و آلانین ترانس آمیناز (ALT)

منابع:

• • • www.mayoclinic.org
    • www.mayoclinic.org