آنتی مولرين هورمون AMH يا (Mullerian inhibiting sub) MIS يک گليکوپروتئين دو زنجيره ای و از خانواده عوامل رشد و تمايز سلول ها (Transforming Growth fac) TGF‐β می باشد.
در جنين مذکر اين هورمون در دوران جنينی در سلولهای سرتولی بيضه ترشح شده و از تبديل لوله های مولرين به رحم و ساير ساختمان های داخلی زنانه جلوگيری می کند پس در جنین پسر در جهت بروز اندام جنسی پسرانه موثر است و در جنين مونث نيز، فقدان AMH سبب تشکيل اجزای تناسلی جنس مونث می گردد.
ميزان آن در خون افراد با سن و جنس آنها در ارتباط می باشد و در مردان بعد از بلوغ جنسی کاهش می يابد ولی در زنان تا قبل از بلوغ قابل اندازه گيری نمی باشد و در دوران بلوغ به علت ترشح آن از سلولهای گرانولوزای فوليکول های در حال رشد تخمدان افزايش يافته و در طی سال های باروری از ميزان آن مجددًاً کاسته می شود. به طوری که بعد از يائسگی به علت تهی شدن تخمدان از فوليکول های در حال رشد ميزان سرمی آن بسيار ناچيز می باشد .
اهمیت هورمون مهار کننده ی مولرین در انسان چیست؟
این هورمون در اوایل رشد جنین پسر توسط بافت بیضه تولید می شود و سبب رشد اندام های جنسی مردانه می شود، در حالیکه مانع از رشد اندام جنسی زنانه در جنین پسر می گردد.
هورمون AMH در نوزادان پسر بالا است و تا ۲ سالگی بالا می ماند و سپس بتدریج کاهش می‌یابد و در سن بلوغ به میزان حداقل خود می رسد.
در منزل آزمایش دهید (ویژه تهران)
بدون نیاز به حضور در آزمایشگاه، در سریع ترین زمان در منزل یا محل کار خود آزمایش دهید.
در جنین دختر AMH تولید نمی‌شود و عدم حضور این هورمون اجازه می دهد که اندام جنسی زنانه رشد کند. سطح این هورمون در دختران تا سن بلوغ پائین است در دوره ی پیش از بلوغ تولید آن در تخمدان ها آغاز شده و سطح آن افزایش می‌یابد.
سطح AMH بتدریج طی سالها کاهش می‌یابد و در دوران پیش از یائسگی و شروع یائسگی تقریبا غیرقابل اندازه گیری خواهد بود.
اهمیت تست ذخیره تخمدان زنانی که ذخیره تخمدانی کاهش یافته ای دارند دارای قدرت باروری پائینی میباشند و نیز در معرض خطر بیشتری برای سقط جنین هستند.
سنجش این هورمون می تواند در تخمین ذخیره‌ی تخمک و احتمال باردارشدن کمک کند.
اندازه گيری AMH سرم برای تخمين ذخاير تخمدانی به کار ميرود و از سلول های گرانولوزدی فوليکول های کوچک با اندازه mm4-6 میلی متر ترشح می گردد و مقادير آن در تمام طول ماه نيز ثابت می باشد لذا به زمان دوره پريود خانم ها ارتباطی ندارد و آن را می توان در هر روزی از ماه اندازه گيری کرد.( برخلاف FSH که حتمًاً بايد در روز دوم يا سوم پريود اندازه گيری گردد.)
اندازه گيری AMH با ميزان هورمون استروژن و مصرف قرص های ضد بارداری در خانم ها نيز ارتباطی ندارد.
به طور کلی و خلاصه میتوان اینگونه طبقه بندی کرد :
موارد کاهش AMH:
- افزایش سن، افت شدید و ناگهانی آن در سنین حدود یائسگی به عنوان سریع ترین مارکر تشخیص مونوپوز است ( سریع تر از FSH )
- چاقی(زنان چاق تا ۶۵٪ کاهش AMH دارند نسبت به لاغرها)
- شیمی درمانی ( متعاقب شیمی درمانی تخمدان ها اندازه گیری AMH می تواند آسیب وارده به تخمدان و تعداد تخمک ها را ارزیابی نماید )
موارد افزایش AMH:
- مهم ترین مورد افزایش سطح AMH وجود بیماری تخمدان پلی کیستیک PCOS است
- مورد بعدی هم سرطان های تخمدان (Granulosa cell tumor) است که می تواند تولید تخمک زیاد ولی با عملکرد نامطلوب شود در این افراد کاهش AMH متعاقب درمان نشانه درمان موثر است.
بنابراین اندازه گیری دقیق این هورمون قبل از شروع درمان ضروری است.
ميزان AMH با افزايش سن کاهش می يابد و با کاهش آن می توان پيش بينی کرد که قدرت تخمدان ها کاهش يافته است ولي ميزان AMH در آقايان در هر سنی از خانم ها بيشتر می باشد.
مقادير بالای AMH در افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کيستيک ديده می شود و براساس آن می توان احتمال خطر سندرم تحريک بيش از حد تخمدان را پيش گويی کرد. همچنين اندازه گيری آن در زنانی که با خطر کاهش ذخيره تخمدانی روبرو هستند کمک کننده می باشد از جمله زنانی که دارای سابقه يائسگی خانوادگی (نارسايی تخمدان)، سابقه اندومتريوز شديد – شيمی درمانی – جراحی قبلی بروی تخمدان، زنان مبتلا به بيماری های اتوايميون، عفونت لگن می باشند.
AMH از تست های مهم ناباروری می باشد و در تعيين دوز صحيح داروهای باروری از جمله داروهای مورد استفاده در IVF کمک کننده می باشد و کاهش AMH با ريسک خطر سقط جنين همراه است.
کاربردهای بالينی AMH
- ارزيابی ذخيره فوليکولی تخمدان: غلضت AMHبا تعداد فوليكول هاي اوليه مرتبط مي باشد و در مقايسه با استراديول ،LH ،inhibin b ،FSHاز اختصاصيت بالايي برخوردار مي باشد.
- پيشگوئي دوره پيش يائسگي
تعیین زمان تخمک گذاری IVF موفق : اندازه گيري AMH، در زنان تحت درمان نابارور و OVARIAN AGING مفيد است زيرا - کاهش پاسخ دهي تخمدان به هورمون های جنسی یا گنادوتروپين با احتمال ضعيف وقوع باروري همراه است .
- تومور سلول های گرانولوزا
- پاسخ تخمدان ها به تجويز گنادوتروپين ها در IVF
ميزان هورمون های LH و FSH و استراديول در هر گروه تفاوت معناداری نداشت و تنها تفاوت آنها در ميزان AMH آنها بود و نتيجه گرفته شد که ارتباط نزديکی بين سطح AMH در فاز اوليه فوليکولار (روز سوم) با ميزان ذخيره تخمدانی آنها وجود دارد و سطح بالای AMH نشان دهنده ی شانس بالايی برای باروری در اين خانم ها می باشد. - ميزان AMH در هر سنی در مردان در مقايسه با زنان بيشتر می باشد و در هر دو جنس با افزايش سن ميزان آن کاهش می ييابد.
- در مردان FSH سبب تحريک سلول های سرتولی گرديده و سبب رشد اين سلول ها و ترشح AMH و Inhibin B می گردد و ميزان AMH يک مارکر مناسب برای درک عملکرد سلول های سرتولی می باشد و ميزان AMH با افزايش آندروژن ها کاهش می يابد.
آیا سطوح پایین AMH قابل درمان است؟
بطور کلی با افزایش سن انتظار داریم که سطح AMH کاهش یابد ولی دیده شده با استفاده از تغذیه درست (افزایش مصرف میوه جات و سبزیجات، کربوهیدارتهای کمپلکس نظیر برنج قهوه ای، غذاهای ارگانیک، انواع غذاهای دریایی، فیبر و …)، مصرف مکمل ها (بخصوص ویتامین D3، کوآنزیم Q10، اینوزیتول، ال – آرژنین) ، افزایش فعالیت بدنی، کاهش استرس و قطع سیگار می توان تخمک و تخمدان سالم تر داشته و در نتیجه افزایش AMH مشاهده شود.
منابع :
.١Anderson RA, Nelson SM, Wallace WH: Measuring anti‐Mullerian hormone for the assessment of ovarian reserve: when and for whom is it indicated? Maturitas ٧١:٢٨-٣٣.
.٢Seifer DB, Baker VL, Leader B: Age‐specific serum anti‐Mullerian hormone values for ١٧ ١٢٠,women presenting to fertility centers within the United States. Fertil Steril ٩٥:٧٤٧-٧٥٠.
.٣Dehghani‐Firouzabadi R, Tayebi N, Asgharnia M: Serum level of anti‐mullerian hormone in early follicular phase as a predictor of ovarian reserve and pregnancy outcome in assisted reproductive technology cycles. Arch Iran Med ٢٠٠٨, ١١:٣٧١-٣٧٦.
.٤Nardo LG, Gelbaya TA, Wilkinson H, Roberts SA, Yates A, Pemberton P, Laing I: Circulating basal anti‐Mullerian hormone levels as predictor of ovarian response in women undergoing ovarian stimulation for in vitro fertilization. Fertil Steril ٢٠٠٩, ٩٢:١٥٨٦-١٥٩٣.
.٥Chao KC, Ho CH, Shyong WY, Huang CY, Tsai SC, Cheng HY, Chou LC, Lin CH, Li HY: Anti‐Mullerian hormone serum level as a predictive marker of ovarian function in Taiwanese women. J Chin Med Assoc ٧٥:٧٠-٧٤.
.٦Kitahara G, El‐Sheikh Ali H, Sato T, Kobayashi I, Hemmi K, Shirao Y, Kamimura S: Anti‐Mullerian Hormone (AMH) Profiles as a Novel Biomarker to Evaluate the Existence of a Functional Cryptorchid Testis in Japanese Black Calves. J Reprod Dev.
.٧Baird DD, Steiner AZ: Anti‐Mullerian hormone: a potential new tool in epidemiologic studies of female fecundability. Am J Epidemiol ١٧٥:٢٤٥-٢٤٩.
.٨Almeida J, Conley AJ, Mathewson L, Ball BA: Expression of anti‐Mullerian hormone, cyclin‐dependent kinase inhibitor (CDKN١B), androgen receptor, and connexin ٤٣ in equine testes during puberty. Theriogenology ٧٧:٨٤٧٨٥٧.
.٩Kitahara G, Nambo Y, El‐Sheikh Ali H, Kajisa M, Tani M, Nibe K, Kamimura S: Anti‐Mullerian hormone profiles as a novel biomarker to diagnose granulosa‐theca cell tumors in cattle. J Reprod Dev ٥٨:٩٨-١٠٤.
.١٠Luisi S, Ciani V, Podfigurna‐Stopa A, Lazzeri L, De Pascalis F, Meczekalski B, Petraglia F: Serum anti‐Mullerian hormone, inhibin B, and total inhibin levels in women with hypothalamic amenorrhea and anorexia nervosa. Gynecol Endocrinol ٢٨:٣٤-٣٨.
طرف قرارداد با کلیه بیمه ها
در آزمایشگاه پارس طب، ما به خود می بالیم که می توانیم دسترسی به خدمات استثنایی آزمایشگاهی خود را برای همه، صرف نظر از ارائه دهنده بیمه آنها، فراهم کنیم.
